Veranderen doe je in eenheden van één

De Griekse filosoof Heraclitus zei het destijds al; ‘Verandering is de enige constante’.

Bijna alle directeuren, ondernemers en managers die ik ken, hebben veel plannen voor de verbetering van hun bedrijf. Zo willen ze nieuwe producten ontwikkelen, ander type klanten werven, bedrijfsprocessen optimaliseren, extra medewerkers aantrekken of zelfs verhuizen naar een fonkelnieuw bedrijfspand.

Maar veranderingen vinden helaas niet plaats op bevel en al evenmin door het ophangen van motiverende posters, het bestuderen van talloze websites of door het lezen van honderden nieuwsbrieven over het onderwerp.

Als we praten over verandering, praten we eigenlijk over gewoontes. En dan met name over het veranderen van gewoontes.

Mensen willen wel veranderen,
maar niet veranderd worden!

De omgeving van een organisatie is altijd onderhevig aan verandering. Soms met impact op strategisch niveau maar altijd met impact op het tactisch- of operationeel-niveau.

Zo’n verandering kan bestaan uit gewijzigde omstandigheden in de markt, nieuwe kansen of bedreigingen, technologische vooruitgang, veranderde wet- en regelgeving of het feit dat je interne knelpunten wilt oplossen, zoals het verbeteren van onnodige fouten, zorgen voor een positieve werksfeer, collegialiteit bevorderen, service gerichtheid verhogen of medewerkers simpelweg tevreden wilt houden.

Wanneer je een goedlopend bedrijf hebt is het echter logisch dat je het als eigenaar, manager of directeur razend druk hebt. Vaak staat je agenda vol met afspraken, ben je een soort vraagbaak voor al het personeel (want zij weten dat ze bij jou vaak het snelst de oplossing vinden)en ben je dus eigenlijk constant bezig om bedrijfsbrandjes te blussen. Waar haal je de tijd vandaan om dingen te veranderen?

Bovendien is er bijna zonder uitzondering een te kort aan goed personeel en wil je voorkomen dat medewerkers ziek worden of zelfs vertrekken. Het is dan ook geen wonder dat de meeste bedrijven nauwelijks toekomen aan oprechte veranderingen. De waan van de dag regeert tenslotte.

Een emotioneel proces

Een veranderproces gaat daarnaast altijd gepaard met emoties. Die worden vaak gemakshalve “even” op de grote hoop gegooid en voorzien van het label ʺweerstandʺ.

Zeker binnen bedrijven is dat natuurlijk wel zo makkelijk want dan ligt de ʺfoutʺ bij hen, de medewerkers, want “zij willen niet” of “ze zijn bang” of zelfs “ze zijn vastgeroest in de oude manier van werken”.

Veranderingen binnen organisaties zijn dan ook vaak lastig en kunnen een grote impact hebben op het bedrijf. Dit kunnen zowel grote veranderingen zijn (denk aan reorganisaties of fusies) maar ook kleine veranderingen zijn (denk bijv. aan wijzigingen in bedrijfsprocessen) die hun sporen op de medewerkers, de sfeer op kantoor of op de algehele motivatie en resultaten achterlaten.

Hoe groter, hoe meer complex

Vooral voor grotere bedrijven met een groot personeelsbestand is het lastig om grote veranderingen door te voeren. Want hoe graag je ook wilt veranderen dit doe je niet massaal maar juist in eenheden van één.

Dat wil zeggen via gesprekken tussen medewerker en zijn of haar manager. Daar komt de bereidheid tot verandering namelijk op aan!

Op het persoonlijk contact en de bereidheid tot verandering die je intern bij de medewerker weet aan te wakkeren.

Maar wanneer jij 200 personeelsleden hebt, betekent dat in de praktijk uiteraard heel wat 1-op-1 gesprekken.

Een écht verandertraject moet dan ook niet zomaar van top-to-bottom worden uitgerold. In de ideale situatie moet het namelijk worden overgelaten aan een projectteam dat een dwarsdoorsnede van de organisatie vertegenwoordigt.

Wanneer je veranderingen van boven af naar beneden laat rollen binnen een organisatie, realiseer je namelijk vaak tegenkrachten. Het kost vervolgens vreselijk veel inspanning om die krachten weer teniet te doen en weer met een schone lei naar de nieuwe bestemming te kunnen vertrekken

Keep it simple

Veranderen is echter niet zo complex als het nu wellicht lijkt. Het gaat namelijk in essentie om het trainen van nieuwe gewoonten. Gewoonten waar iedereen achter staat en zijn best voor doet.

Alleen wat ze er vaak vergeten bij te zeggen is dat je dit dus écht vaak moet doen voordat het succesvol is en dat is vaak waar de schoen in de praktijk knelt.

We verwachten dat de veranderingen er binnen ‘no-time’ doorheen zijn en als we iets een week hebben gedaan we wel “genoeg hebben geoefend”. Dat zorgt voor veel frustraties en als dan ook nog eens de resultaten uitblijven grijpen we al snel weer terug naar “de oude manier” van werken. Die is tenslotte lekker bekend… en “veilig”.

De praktijk wijst echter iets anders aan. Daar blijkt de kracht van verandering vooral in het herhalen herhalen herhalen te liggen.

Het komt er in het kort op neer dat: Je moet het meerdere keren herhalen en dan zal het je lukken om de nieuwe gewoonte of de verandering er doorheen te krijgen.

Ik hoor je al direct denken: “Mij lukt dat niet” of “daar hebben we toch helemaal de tijd niet voor!”.

En dat klopt helemaal.

Bij mij gaat verandering ook altijd lastig en met mij zijn er duizenden mensen te bedenken die verandering lastig vinden. Maar in veel gevallen is het slechts een kwestie van training en consistentie want vergeet niet dat we van nature luie mensen zijn.

In de zin van als het moeite kost dan willen we het liever niet en houden we de dingen het liefst bij het “oude”.

Om iets te veranderen is continuïteit nodig.

Geen verandering zonder volharding!

Wees consistent in het volgen van de gekozen strategie om de verandering te implementeren. Zorg dat je het afrondt, blijf er aandacht aan besteden en verslap niet…!

Ik zal dit om het belang nogmaals herhalen: Zorg dat je het afrondt, blijf er aandacht aan besteden en verslap niet!

Ik weet het: dat klinkt relatief simpel, maar de praktijk is vaak anders. In de praktijk blijkt dit één van de grootste uitdagingen te zijn, vooral als we in het proces steeds meer weerstand ervaren.

Er wordt namelijk nergens zoveel geld aan verspild als aan niet afgeronde projecten, gewoontes of veranderingen. Dus zorg dat jij daar niet ook slachtoffer van wordt!

Zorg dat je het wel voor elkaar krijgt en volhard vooral!

Een “nieuwe gewoonte installeren” kost je namelijk gemiddeld 62 dagen!

En ja, bij sommige mensen lukt het al na drie weken, maar bij anderen lukt het pas na drie maanden. Gemiddeld genomen duurt het toch echt 2 maanden voordat een gewoonte of verandering onderdeel van het systeem (of nieuwe werken) is.

Het is dus veilig om vast te stellen dat het dus niet over één nacht ijs gebeurt.

Je moet er gefocust en geconcentreerd aan werken.

Keer op keer!