Gaat jouw baan ook overgenomen worden

De veranderingen die in de aankomende 10 jaar gaan plaats vinden hebben in grote mate te maken met de inzet van technologie. Kunstmatige intelligentie, automatisering en robotisering zullen ons werk compleet gaan veranderen maar dat betekent niet dat ze ons werk compleet zullen overnemen. Er zijn namelijk nog genoeg kansen, als je weet waarop jij je moet gaan richten. 

Na het overlijden van mijn Opa is zijn broer een groot stamboom onderzoek gestart. Een zoektocht naar de bakermat van onze familie en eerlijk is eerlijk: er kwamen interessante dingen uit naar voren. Zo blijkt mijn familie generaties lang uit Amsterdam te komen en was één van mijn grootvaders een lantaarnopsteker van beroep. Een lantaarnopsteker was een persoon die de op gas of olie werkende straatlantaarns van vroeger aanstak met behulp van een lange stok.  De lantaarnopsteker had in veel dorpen ook nog een rol als bewaker omdat hij ’s avonds door de straten liep. En vaak als wekker, want de lantaarns moesten s’ochtends ook weer uitgedaan worden en veel verdienden toen een extra centje bij door mensen op verzoek te wekken.  Maar in Amsterdam lieten ze in 1916 elektrische straatverlichting aanleggen en met de komst van elektriciteit konden meerdere straatlantaarns tegelijk worden bediend; een revolutionaire ontwikkeling. Later gingen ook nog eens veel andere steden over op tijdschakelaars: per wijk gingen dan de lichten dan automatisch aan of uit.  Door al deze snelle ontwikkelingen is het beroep lantaarnopsteker geleidelijk uitgestorven. De laatste lantaarnopsteker ging in Haarlem in 1957 officieel met “pensioen”.

Zo’n honderd jaar geleden verdienden mensen hun brood met beroepen als lantaarnopsteker, kolenboer en dienstbode. Beroepen die vandaag de dag door de opkomst van technologie uitgestorven en zelfs vergeten zijn.  Maar vergis je niet; zulke automatisering is vandaag de dag ook in elke bedrijfstak aan de orde. Van telecom tot logistiek en van retail tot finance. Aan de ene kant kost dit dus banen, zoals de lantaarnopsteker. Maar aan de andere kant levert dit ook weer veel nieuwe kansen op. McKinsey heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de vaardigheden voor de toekomst en rangschikt deze overzichtelijk in 5 categorieën:   1.    Fysiek (bijv. lopende band medewerkers, logistiek medewerkers & monteurs)   2.    Basis cognitief (bijv. administratieve of helpdesk medewerkers)   3.    Hoog cognitief (bijv. dokters, analisten & creatievelingen)   4.    Sociaal/emotioneel (bijv. verkopers, managers & trainers)   5.    Technologisch (bijv. software ontwikkelaars, ingenieurs & wetenschappers)    

Dit houdt simpelweg in dat de vraag naar creativiteit, kritisch denken en het verwerken van complexe informatie enorm zal toenemen in de aankomende 10 jaar. Het zal je waarschijnlijk niet verbazen dat fysiek werk en basis cognitief werk steeds minder gevraagd zal worden, door de verdere ontwikkeling van automatisering.  Hoog cognitieve vaardigheden en sociaal/emotioneel vaardigheden zullen daarentegen juist veel meer nodig gaan zijn. Naast dit rapport door McKinsey heeft ook Het World Economic Forum onderzoek gedaan en hun bevindingen kwamen overeen; de top 3 belangrijkste vaardigheden voor de toekomst zijn tevens:  1.       complexe problemen oplossen  2.       kritisch denken &  3.       creativiteit.  Daarnaast is emotionele intelligentie ook van groot belang in de aankomende 10 jaar. Computers zijn namelijk steeds meer in staat om complexe problemen op te lossen, zeker nu kunstmatige intelligentie in opmars is en op steeds grotere schaal wordt ingezet.  Echter, kritisch denken, creativiteit en emotionele intelligentie zijn vaardigheden die computers (nog) niet bezitten. En juist daar liggen voor ons de kansen.  Wees je dus bewust van deze toekomst en voorkom dat jij de lantaarnopsteker van deze generatie gaat worden.