Praktijk boven diploma’s

Wanneer je momenteel door een willekeurige straat loopt zie je veel rugzakken aan de vlaggenstok hangen. Het is dan ook de tijd voor de trotse afstudeerders.

LinkedIn en andere social media kanalen worden werkelijk overspoeld met berichten in de trend van: “In groep 7 zei de leraar dat ik later vakkenvuller zou worden, maar vandaag heb ik mijn master aan de universiteit behaald.”

Dat type posts halen vaak honderden likes, want we houden enorm van dit soort succesverhalen. En terecht, want het zijn mooie verhalen, ze zijn inspirerend en iedereen van harte gegund. Maar.. wat moet de plaatselijke vakkenvuller hiervan vinden?

Is hoger opgeleid dan wel altijd beter?

Theoretische kennis versus praktijkkennis

Kortgeleden was ik in gesprek met een grote “klassieke” organisatie voor een mogelijke opdracht als change-consultant. Het bedrijf zat midden in een agile transitie en de dingen verliepen niet zoals ze van te voren ingeschat hadden. Of beter gezegd; hadden gehoopt.

Er moest dus iemand ingeschakeld worden om de boel intern recht te trekken en iedereen aan boord te krijgen in deze transitie. Dat was in een notendop ook de oproep van het bedrijf.

Echter, toen ik met één andere mogelijke kandidaat overbleef bleken zaken als ‘daadkrachtig’, ‘zelfstarter’ en ‘ervaren zijn in stakeholder management’ minder belangrijk toen het tijd werd om de definitieve keuze te maken. . .

“Alhoewel je veel ervaring hebt en daadkrachtig overkomt hebben we toch besloten voor de consultant te gaan die academisch is opgeleid.”

Het “papiertje” bleek in dit geval belangrijker dan praktijkervaring.

Tuurlijk begrijp ik de voordelen van een universitaire opleiding en wat deze kan brengen. Zelf volg ik ook jaarlijks een aantal cursussen om nóg meer diploma’s aan mijn C.V. te kunnen toevoegen, maar moeten we niet af van het stigma dat hoger opgeleid beter is?

Begrijp me niet verkeerd; uiteraard snap ik de keuze van de opdrachtgever. Want ik heb tenslotte “maar” een Bachelor van de Hogeschool van Amsterdam. En ben pas op mijn 23ste fulltime met dit soort cases gaan werken. Want tja, wat is nou 17 jaar aan werkervaring waard ten opzichte van een academische opleiding van pak ‘m beet 6 jaar?

“Hire for DNA, not MBA”

Maar dat was niet de eerste keer dat iemand met een “hogere” opleiding de voorkeur kreeg voor een opdracht.

En dat is opdrachtgevers hun goed recht, maar de vraag die opdrachtgevers in mijn ogen meer zouden moeten stellen is; “willen we iemand die de theorie helemaal uit zijn hoofd kent of hebben we liever iemand die het al vaker in de praktijk heeft gebracht?”

Jouw opleiding zegt namelijk helemaal niets over jouw capaciteiten.

Zo denken veel mensen namelijk dat een schoolverlater een bepaalde klus niet zou kunnen doen, omdat deze op de educatieve ladder een misstap heeft begaan. Of een ander pad heeft gekozen.

Jouw opleiding en diploma’s zijn dan ook een soort brandmerk, die je de rest van je leven meedraagt en op basis waarvan mensen oordelen over je vellen.

Zo is mijn schoonvader bijvoorbeeld vanuit zijn werkgever gevraagd om na zijn 60ste alsnog zijn havo diploma te gaan halen. Om overigens exact dezelfde functie te blijven vervullen, die hij al 30 jaar met verve invulde. Snap jij het?

Daarnaast was gedurende mijn opdracht bij ABN Amro de beste adviseur in het land een ietwat oudere man die “slechts” een Meao diploma op zak had. Maar die met zijn praktijkkennis met kop en schouders boven de rest uitstak. Zei zijn diploma iets over zijn capaciteiten?

De voorbeelden van dit eigenaardige “diploma denken” zijn werkelijk eindeloos. En in mijn ogen niet te verklaren.

We moeten dan ook veel meer gaan beseffen dat de hoogste opleiding niet altijd het beste is. Niet voor jezelf en niet voor de maatschappij.

Ken je namelijk nog die lijst met vitale beroepen, die vorig jaar is uitgebracht? Misschien was het je opgevallen; Daar zaten heel weinig academische functies tussen waar zware diploma’s voor nodig waren.

Elk persoon, elk beroep en elke opdracht heeft namelijk bestaansrecht. Dus kies bewust voor de beste man of vrouw voor die klus.

Kijk naar de eigenschappen die nodig zijn om die klus te klaren en niet slechts naar de diploma’s. Laten we ons niet langer laten leiden door de valse aanname dat hoger opgeleid altijd beter is.

Laten we praktijkervaring, capaciteiten en persoonlijkheid boven de papiertjes gaan stellen.