Hoe digitaal vaardig zijn we

Je zou haast gaan denken dat corona de werknaam is van digitaal werken. Want van de ene op de andere dag konden we niet langer naar kantoor en moesten we ineens massaal thuiswerken en digitaal samenwerken.

Je zou als organisatie maar in de situatie hebben gezeten dat je de digitale werkplek nog niet op orde had. Dan had je in deze tijden een probleem gehad die niet te overzien was.

Digital consultant Ivo Slabbers start zijn workshop geregeld met deze foto:

Maar wat zie je hier eigenlijk? Waar zijn deze mensen getuige van?

De meesten weten het niet direct.

Het is de inauguratie van paus Fransiscus in 2013. Maar wat zie je echt? Je ziet een enorme groep mensen die later aan anderen willen laten zien dat ze bij de inauguratie van de paus waren. Dat lijkt zelfs nog belangrijker dan het moment echt zelf te ervaren.

Vreemd als je daar bij stil staat. De digitalisering van ons leven heeft onze norm als mens verandert. Wij willen en kunnen haast niet meer zonder digitaal bewijs van aanwezigheid. Dit fenomeen is toch wel heel fascinerend.

De grootste digitale boost ooit

Fast forward naar 7 jaar later. De snelheid waarmee de digitale werkplek een structurele plek heeft gekregen in onze maatschappij tijdens de corona pandemie is overweldigend. Natuurlijk, de digitale werkplek was er altijd al, maar door deze crisis is het enorm versneld en toegenomen.

In deze tijden is een goede inrichting van de digitale werkplek dan ook relevanter dan ooit. Maar de echte kenners weten dat digitale transformatie niet zozeer over techniek gaat, maar juist over de verandering van de organisatie en de medewerkers naar een nieuw tijdperk, waarbij digitaal de norm is.

En wanneer we het over deze digitale vaardigheden en adoptie hebben…

Hoe vaardig zijn we eigenlijk?

Laat ik direct met de deur in huis vallen: We lopen in Nederland voorop wanneer het gaat om digitale vaardigheid. Althans, dat blijkt uit onderzoek door het CBS in samenwerking met andere landen.

In ons land heeft 50% van de 16- tot 75-jarigen minimaal basiskennis van het gebruik van internet, hardware en software. Het gemiddelde in de EU is daarentegen ”slechts” 33%.

Nederland staat samen met Finland, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk bovenaan de lijst. Onderaan de lijst staan Polen, Bulgarije en Roemenië. Zij scoren veel lager (10-11%) dan het Europese gemiddelde. Maar veel Oost-Europese landen blijken slecht te scoren.

‘We’ doen het daarentegen ook steeds beter. In 2015 was 43% van de mensen in Nederland digitaal vaardig maar 5 jaar later is dat percentage maar liefst met 7% gestegen.

Waar hebben we het precies over

De vaardigheden waren voor het onderzoek verdeeld in 4 gebieden: informatie, communicatie, online diensten en software. Onder informatie wordt het online opzoeken van informatie verstaan en het verplaatsen en opslaan van bestanden in de cloud. 89% van de Nederlanders heeft de basiskennis hierover onder de knie.

Communicatie en online diensten hadden o.a. betrekking op e-mailen, bellen via internet, sociale netwerken en het installeren van apps.

De meeste ruimte voor groei is op het gebied van kennis van software. Op dit vlak beschikt 55% van de Nederlanders over basisvaardigheden (in de EU gemiddeld 41%). Onder dit deelgebied wordt onder andere het gebruik van kantoorsoftware zoals programma’s voor tekstverwerking en spreadsheets verstaan.

Jong versus oud in digitaal

De meeste mensen doen automatisch de aanname maar nu blijkt uit onderzoek dat er wel echt een kern van waarheid inzit: de meeste jongeren zijn beter op de hoogte van digitale ontwikkelingen dan ouderen. Er zitten daarnaast niet alleen grote verschillen in leeftijd maar ook tussen de verschillende opleidingsniveau’s.

Het percentage Nederlanders met meer dan basis digitale vaardigheden is bij jongeren ruim 4x zo groot als bij ouderen.
78% van de jongeren tussen de 15-25 jaar heeft meer dan basis digitale vaardigheden. Bij ouderen van 65-75 jaar is dit slechts 18%. Een verschil dus van 60%!

Hoogopgeleiden scoren daarnaast beter dan lager opgeleiden, respectievelijk 68% versus 30% als het draait om digitale vaardigheden boven het basisniveau.

Toch lopen we gezamenlijk als Nederlanders flink voor.

Als we namelijk kijken naar de rest van de wereld dan zit Nederland ver boven het gemiddelde als het gaat over digitale vaardigheden, maar toch vallen er bij de ouderen en lager opgeleiden nog veel winst te behalen op dit vlak.

En met het huidige thuiswerken ben ik benieuwd hoe snel de digitale vaardigheden zullen gaan toenemen.